۱. Matomo چیست و چرا از آن استفاده کنیم؟
Matomo یک نرمافزار متنباز و جایگزین Google Analytics است که به شما امکان میدهد بازدیدکنندگان وبسایت خود را تحلیل کنید و اطلاعات دقیقی از رفتار کاربران به دست آورید. برخلاف Google Analytics، دادههای شما کاملاً در اختیار خودتان است و حریم خصوصی کاربران بهتر حفظ میشود.
۲. پیشنیازهای نصب Matomo
برای اجرای Matomo، سیستم شما باید دارای موارد زیر باشد:
وبسرور: یکی از این گزینهها را داشته باشید:
- Apache
- Nginx
- IIS
- LiteSpeed
نسخه PHP مورد نیاز:
- Matomo 4.x: حداقل PHP 7.2.5 یا نسخههای جدیدتر
- Matomo 4.16 و Matomo 5: پیشنهاد میشود از PHP 8.x استفاده کنید (چون سریعتر و کممصرفتر است)
پایگاه داده:
- MySQL 5.5 یا جدیدتر (ترجیحاً MySQL 8+)
- یا MariaDB
افزونههای PHP مورد نیاز:
-
pdoوpdo_mysqlیاmysqli(پیشفرض فعال هستند)
سیستمعاملهای سازگار: Matomo روی هر سیستمعاملی اجرا میشود، مانند:
- لینوکس (Ubuntu, CentOS, Debian, Raspberry Pi OS و...)
- ویندوز سرور
- macOS Server
- FreeBSD
نکته: اگر از وردپرس استفاده میکنید، نیازی به نصب دستی نیست! کافیست افزونه "Matomo Analytics" را نصب کنید.
۳. راهاندازی و نصب Matomo روی اوبونتو (Ubuntu 20.04/22.04)
مرحله ۱: بهروزرسانی سیستم
ابتدا سیستم را آپدیت کنید تا از آخرین نسخههای بستهها استفاده شود:
sudo apt update && sudo apt upgrade -yمرحله ۲: نصب وبسرور (Apache)
Apache را نصب کنید:
sudo apt install apache2 -yپس از نصب، سرویس Apache را فعال کنید:
sudo systemctl enable apache2
sudo systemctl start apache2مرحله ۳: نصب PHP و افزونههای مورد نیاز
برای اجرای Matomo، PHP و چند افزونه دیگر لازم است. این موارد را نصب کنید:
sudo apt install php php-curl php-gd php-cli php-mysql php-xml php-mbstring -yبرای بررسی نسخه PHP:
php -vمرحله ۴: نصب MySQL و ایجاد پایگاه داده
نصب MySQL
برای مدیریت دادههای Matomo، می بایست MySQL را نصب کنید:
sudo apt install mysql-server -yپس از نصب، سرویس MySQL را فعال کنید:
sudo systemctl enable mysql
sudo systemctl start mysqlایجاد پایگاه داده برای Matomo
وارد MySQL شوید:
sudo mysql -u root -p
passwordدستورات زیر را وارد کنید (نام کاربری، پایگاه داده و رمز عبور را به دلخواه تغییر دهید):
CREATE DATABASE matomo_db CHARACTER SET utf8mb4 COLLATE utf8mb4_unicode_ci;
CREATE USER 'matomo_user'@'localhost' IDENTIFIED BY 'password';
GRANT ALL PRIVILEGES ON matomo_db.* TO 'matomo_user'@'localhost';
FLUSH PRIVILEGES;
quit;۴. دانلود و نصب Matomo
🔹 مرحله ۱: دانلود فایلهای Matomo
وارد مسیر /var/www/html شوید:
cd /var/www/htmlسپس، Matomo را دانلود کنید:
wget https://builds.matomo.org/matomo.zip🔹 مرحله ۲: استخراج فایلها
پس از دانلود، فایل را استخراج کنید:
unzip matomo.zip🔹 مرحله ۳: تنظیم سطح دسترسی فایلها
برای اجرای صحیح Matomo، دسترسیهای لازم را تنظیم کنید:
sudo chown -R www-data:www-data /var/www/html/matomo
sudo chmod -R 755 /var/www/html/matomo۵. تنظیم وبسرور برای Matomo
🔹 تنظیم Virtual Host در Apache
یک فایل تنظیمات برای Matomo ایجاد کنید:
sudo nano /etc/apache2/sites-available/matomo.confمحتوای زیر را داخل فایل قرار دهید (بهجای your-domain.com نام دامنه یا آیپی سرور را وارد کنید):
<VirtualHost *:80>
ServerName your-domain.com
DocumentRoot /var/www/html/matomo
<Directory /var/www/html/matomo>
Options Indexes FollowSymLinks
AllowOverride All
Require all granted
</Directory>
ErrorLog ${APACHE_LOG_DIR}/matomo_error.log
CustomLog ${APACHE_LOG_DIR}/matomo_access.log combined
</VirtualHost>🔹 فعالسازی تنظیمات و راهاندازی مجدد Apache
sudo a2ensite matomo.conf
sudo systemctl restart apache2۶. نصب نهایی از طریق مرورگر
- مرورگر را باز کنید و به آدرس
http://your-domain.com/matomo/بروید. - دستورالعملهای روی صفحه را دنبال کنید:
- اطلاعات پایگاه داده را وارد کنید.
- تنظیمات ادمین را مشخص کنید.
- نصب را تکمیل کنید.
۷. نکات تکمیلی
بهینهسازی برای سایتهای پرترافیک:
اگر ماهانه بیش از ۱ میلیون بازدید دارید:
- از دو سرور جداگانه برای پایگاه داده و پردازش درخواستها استفاده کنید.
- از MySQL 8+ برای عملکرد بهتر بهره ببرید.
افزودن HTTPS برای امنیت بیشتر:
اگر از دامنه استفاده میکنید، بهتر است گواهی SSL رایگان با Let’s Encrypt نصب کنید:
sudo apt install certbot python3-certbot-apache
sudo certbot --apache -d your-domain.com